|
Ở ta chỉ mới tìm được một chiếc qua có khắc chữ, trong khi bên Tàu đã tìm được nhiều chiếc. Qua lại là vũ khí cổ của chủng Hoa Hạ… Sở là đất Việt tộc bị người Hoa xâm chiếm. Theo Bình Nguyên Lộc, vào đời Xuân Thu một bộ phận người Sở còn nói tiếng bản ngữ. Hay là họ đã phát minh ra một thứ chữ viết, khắc nó lên món vũ khí mượn của người Hoa, rồi mang theo khi bại trận chạy xuống phương nam? Về sau đúc lưỡi cày, có khi họ cũng khắc chữ... (Thu Tứ) Hà Văn Tấn, “Có chữ Việt cổ...”
Tiếp đó, trong số đồ đồng ở Bảo tàng Lịch sử Việt Nam (Hà Nội) tôi đã gặp một chiếc qua, một thứ vũ khí cổ, trên thân có khắc năm ký hiệu (xem hình 1). Chiếc qua này cũng tìm được ở vùng sông Mã, Thanh Hóa. Năm ký hiệu trên qua khác nhau, không thể là hoa văn trang trí, mà là chữ viết. Mới xem qua, ta tưởng là chữ triện của người Hán. Thực ra, chỉ có ký hiệu thứ tư là giống với chữ “lâm” (nghĩa là rừng) trong văn tự Hán, còn các ký hiệu khác đều không có trong chữ Hán. Chữ thứ tư chỉ giống chữ Hán một cách ngẫu nhiên chứ không phải là chữ Hán. Ðó là vì ký hiệu này có cùng một cách cấu tạo như các chữ khác bên cạnh nó. Hình 2:
Theo cách phân loại của các nhà nghiên cứu chữ viết hiện nay, thì chữ viết hình vẽ được gọi là chữ viết ghi câu (phrasogramme) vì hình vẽ truyền đạt ý cả câu. Còn loại chữ viết mà trong đó mỗi ký hiệu tương ứng với mỗi từ thì gọi là chữ viết ghi từ (logogramme) Hệ thống chữ cổ mà chúng tôi vừa phát hiện có thể là logogramme. Chữ viết trên lưỡi cày văn hóa Ðông Sơn thì hẳn là chữ của người Việt cổ. Nhưng đối với loại chữ trên các qua đồng vừa tìm thấy ở vùng sông Mã Việt Nam, lại vừa tìm thấy ở phía nam sông Dương Tử, thì là chữ Việt hay chữ Sở? Hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới cho rằng nước Sở thời Chiến Quốc đã bị Hán hóa mạnh, không còn ngôn ngữ riêng, và do đó, không có văn tự riêng. “Sở từ” cùng các văn bản tìm thấy trong các mộ Sở thời Chiến Quốc đều viết bằng chữ Hán. Vì vậy, những chữ trên qua Hồ Nam, theo chúng tôi, không phải là chữ Sở. Các quốc gia của những dân tộc khác Hán ở vùng Dương Tử cũng không có loại chữ này. Người Ba Thục ở Tứ Xuyên cũng có một loại chữ viết khác Hán, nhưng không giống hệ thống này. Văn hóa Tấn Ninh (ở Vân Nam) có nhiều nét gần gũi với văn hóa Ðông Sơn, chỉ mới tiến đến trình độ chữ viết hình vẽ, di tích chữ viết hình vẽ tìm được ở Tấn Ninh thấp hơn và khác xa loại chữ trên qua đồng nói trên. Theo chúng tôi, loại chữ viết trên qua chỉ có thể là của người Lạc Việt, chủ nhân văn hóa Ðông Sơn. Gần đây, ở Trường Sa (Hồ Nam) trong một ngôi mộ Sở, người ta đã tìm thấy một con dao găm có cán hình người. Ðó là một sản phẩm của văn hóa Ðông Sơn không nghi ngờ gì nữa. Như vậy, ảnh hưởng của văn hóa Ðông Sơn lên phía bắc, theo lưu vực sông Nguyên, sông Tương, đến đất Sở là đã rõ ràng. Phải chăng chữ viết của người Lạc Việt cũng đã lan truyền theo con đường đó? Người Lạc Việt đã viết chữ lên lưỡi cày thì sao không thể viết lên vũ khí? Trong một hội nghị khoa học do Khoa Sử trường Ðại học Tổng hợp Hà Nội tổ chức, tôi đã trình bày những kết quả nghiên cứu đầu tiên về chữ Việt cổ thời văn hóa Ðông Sơn, tức thời các vua Hùng dựng nước. Và nhiều nhà nghiên cứu tham dự hội nghị cũng đã cho biết thêm nhiều ký hiệu có khả năng là chữ viết trên các đồ đồng cổ Việt Nam của thời kỳ ấy. Như vậy có nhiều triển vọng trong việc phát hiện thêm các di tích chữ viết thời các vua Hùng; ngay giờ đây, đã có thể nói rằng: có một hệ thống chữ viết Việt cổ thời kỳ văn minh Ðông Sơn phát triển rực rỡ ở khoảng thế kỷ IV trước công nguyên, trước khi người Hán vào xâm lược, đô hộ.
|
Trở về trang chủ
Bản quyền Góc Nhìn © 2009-2020