|
“Sơn phòng xuân sự”
của Sầm Tham
Tưởng tượng cả một cái cơ ngơi không bóng người, chiều tà, quạ kêu quang quác, mà trước sân hoa lại nở tưng bừng. Hoa tươi hơn hớn như làm ủ rũ thêm cảnh điêu tàn. Đọc quạ “lượn” trong thơ, không khỏi nhớ én “liệng” trong thơ. Kim Trọng đi xa lo việc nhà, lo xong trở về:
“Vội sang vườn Thúy dò la Nhìn xem phong cảnh nay đà khác xưa Đầy vườn cỏ mọc, lau thưa Song trăng quạnh quẽ, vách mưa rã rời Trước sau nào thấy bóng người Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông Xập xè én liệng lầu không Cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày Cuối tường gai góc mọc đầy Đi về, này những lối này năm xưa Chung quanh lặng ngắt như tờ Nỗi niềm tâm sự bây giờ hỏi ai?”.
Hỏi hoa thì hoa “cười”, hỏi én thì én “xập xè”, hỏi chỗ cuối tường thì tường giương gai góc, thê thảm chàng Kim!
Chuyện “vườn Thúy” viết ra trong thế kỷ 17, còn Sầm Tham lên núi thăm vườn Lương trong thế kỷ 8. Cách gần nghìn năm, mà lòng người xúc động giống nhau nhỉ. Biết đâu Sầm Tham cũng vì ai đó, chẳng qua thơ Đường cô đọng, không kể dài như tiểu thuyết Thanh... Nguyên văn
Lương viên nhật mộ loạn phi nha Cực mục tiêu điều tam lưỡng gia Ðình thụ bất tri nhân khứ tận Xuân lai hoàn phát cựu thì hoa.
Dịch nghĩa
Vườn Lương chiều tối quạ bay hỗn loạn Trông thật xa mới thấy đôi ba nóc nhà xơ xác Cây trong sân không biết nhà chẳng còn ai Xuân về lại nở những đóa hoa ngày xưa!
Dịch thơ
Bản 1:
Vườn hoang quạ náo trời chiều Xa trông lác đác đìu hiu mấy nhà Cây vườn nào biết người xa Xuân nay lại nở mùa hoa xuân nào.
Bản 2:
Vườn chiều quạ bay rối rít Xa trông xơ xác mấy nhà Người đi cây sân nào biết Xuân về vẫn rạng rỡ hoa.
Bản 3:
Vườn chiều giặc quạ làm hung Mái tranh xơ xác xa trông mấy nhà Cây sân người vắng hững hờ Xuân nay lại nở vẫn mùa hoa xưa...
Bản dịch thơ khác
Trời tối vườn Lương quạ lượn lờ Nhà đâu vút mắt, nóc lưa thưa Cây xuân chẳng biết người đi hết Xuân đến hoa còn nở giống xưa. (Tản Đà)
Trời tối, vườn Lương quạ dập dìu Nhà xa mấy nóc, cảnh đìu hiu Cây sân chẳng biết người đi hết Xuân tới, hoa xưa vẫn nở đều. (Ngô Tất Tố)
Thu Tứ
_______ Tên bài nghĩa là “Cảnh xuân nơi nhà trên núi”.
|
|