“Bao lâu nữa, Huế ơi”




Rút cuộc cũng đã về tới Huế. Tuy không phải từ đó ra đi, mà cũng không hề có ai ở Huế chờ đợi mình.

Vậy thì về Huế là về với chi? Với những dư âm của câu hò mái đẩy, của câu thơ Hàn Mặc Tử, của “Ðêm tàn Bến Ngự” và một số ca khúc tân nhạc nghe rất Huế xưa khác chăng?

Hay là về với cái thế giới “trừu tượng”, lãng đãng trong lời ca nhạc Trịnh, cái khu vườn “hoa trái quanh tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, cái không gian sâu lắng huyền thoại nơi mái nhà xưa của Thái Kim Lan, hay là với cái mưa mùa đông “vui muốn chết” của Hoàng Ngọc Tuấn?

Huế tuy “dỏ” mà nhiều thứ để về với quá, kể răng cho hết.

*

Trên xe buýt từ phi trường Phú Cam về khách sạn, khe khẽ hỏi thăm về một thứ dễ làm ấm lòng, nhất là dưới cơn mưa bão rớt đang ào ào trút xuống làm nhòe hết cảnh vật bên ngoài. “Huế chừ, bún bò ở đâu ngon nhứt?” “... Nhứt thì người ta hay nói ở đường Lý Thường Kiệt, anh chị tới ăn thử coi ra sao”.

Dọn ăn sạch sẽ cách lạ. Muỗng không để sẵn trên bàn mà bưng ra ngâm trong tô nước lã bốc khói. Còn đũa không cần khử trùng sao cô? Ờ, chắc đũa khách phải tự rút ra khỏi ống đũa mà bỏ vô ngâm theo muỗng... Không biết ngon có đến bảy phần mười bún bò Mụ Rớt huyền thoại hay không, nhưng tô bún đây cũng coi như an ủi được cái lưỡi mong chờ của đôi người khách “viễn phương” “nức tiếng” đặc sản cố đô lặn lội mưa gió “tìm chơi”.(1)

*

So với năm xưa, Huế bây giờ nhiều sao bắt ngợp. Là thứ sao dùng để xếp hạng khách sạn đó. Dọc bờ sông Hương, khách sạn tiêu chuẩn quốc tế mọc dài dài. Hương Giang thân mật ngày nào giờ cũng được bốn sao, thanh lịch tầm cỡ. Tạt vào chốn cũ, bỡ ngỡ cảnh mới, nhân lúc mưa vừa tạnh, bèn đi luôn ra hiên sau mà ngồi hóng gió sông. Gió thổi phấp phới những dây hoa tím lạt thả kín trên đầu. Hoa này thấy ở đâu... Gọi cà-phê phin để chực nhờ những giọt rưng rưng thắp sáng ký ức cho mình, đem ra lại là thứ cà-phê pha sẵn. Hứng đã bị cụt, nước trên trời của trận bão đang hoành hành ngoài Quảng Bình lại bắt đầu rơi xuống đầu xuống cổ. “Khéo vô duyên bấy...”.

XQ là chữ chi? Sao lại Cổ Ðộ, vốn có cái bến đò xưa ở đây chăng? Tên lạ, nhưng thực ra cái khu biểu diễn nghề thủ công thêu cạnh khách sạn Hương Giang dòm kỹ nhiều cái quen. Cây cau, lu nước, gáo dừa, buồng chuối, non bộ, cây kiểng, ao cá v.v. Và nón lá và áo dài và tượng thiếu nữ và thật nhiều thiếu nữ bằng xương bằng thịt trong áo dài ngồi ngoan ngoãn thêu, và, thỉnh thoảng, một đôi áo xanh tím chợt đứng dậy cầm nón lá mà bước ra đội mưa tha thướt... Mắt lướt trên những hình ảnh dễ chịu, rồi bên tai chợt bắt đầu thoang thoảng những giọt âm thanh cũng dễ chịu. Nhạc Trịnh không lời mở chỉ vừa đủ nghe rơi rơi khắp, như hòa vào “mưa vẫn mưa bay”, như “bay từng hạt nhỏ” trong... ta! Dưới trời mưa - nhạc, cầm dù đi khắp “bến đò”, ghé một gốc bàng thăm chiếc lá xanh mởn nhỏ xíu vô cớ thò ra khỏi vỏ cây sù sì, vào một xó tường trắng tinh đọc thử mấy câu thơ sơn đen nhánh, ngửng lên ngắm mấy chùm hoa vàng lung lay, rồi vội vàng trông theo một dáng áo màu vừa phơ phất...

*

Ly cà-phê đầu tiên ở Huế chưa có duyên, thì hai ly sau đã đền bù. Vỹ Dạ Xưa mang dáng một ngôi nhà cổ, cây cối um tùm, ngồi đợi cà-phê rụng nghe nhạc vàng dìu dặt du dương, có lúc nghe như sương khói quanh mình... Nhạc Hoa Viên mở trong “Nội”, sân vườn mát mẻ, hai “mình” nép vào dưới hoa, vừa ngắm hòn non bộ lớn, cầu kỳ giữa sân, vừa nghe Vân Khánh mặn mà véo von “Huế thương”, bỗng cùng thấy thương Huế quá!

“Anh, Huế mặc áo dài nhiều hơn Sài Gòn, Hà Nội”. “Anh, ở Huế người ta nghe nhạc giống mình”…

Còn mặc xưa thì còn nghe cũ, chớ nghe sao được những “kỳ âm dị thanh” kia...

*

Huế vẫn còn là một chỗ cho những người “chậm tiến” có dịp thì về để trốn, trong dăm ba bữa, cái thứ ánh sáng văn minh chói chang, sỗ sàng đang soi rọi trên khắp quê hương.

… Được bao lâu nữa, Huế ơi?



Thu Tứ
Thăm Huế năm 2008
Viết năm 2008















_________
(1)
Truyện Kiều, c. 67-68: “Có người khách ở viễn phương / Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi”.