|
Trong bài “Cô Bưởi” thứ nhất có “vươn cao nòng pháo”, “nhịp cầu vá vội, ầm ầm xe qua”, “tiếng súng trời xa”. Cũng có cả “tiếng máy cày”. Nhưng trong bài “Cô Bưởi” thứ hai thì chỉ có “máy cày lật đất” mà không còn hình tiếng gì của các chiến cụ nữa. Thế là tự nhiên, vì bài trước làm năm 1968, bài sau làm năm 1974. Ngày toàn thắng đã sắp đến. Nó đến chẳng sớm đâu, bởi “Cô đi mấy chục năm rồi”. Đã biết bao nhiêu người “ngã xuống”, “dừng lại giữa đường”, bao nhiêu “giọt máu thấm sâu đất này”... Trên “đất này”, liệt sĩ “đi” mà không bao giờ “khuất”: “Nước chúng ta / Nước những người chưa bao giờ khuất / Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất / Những buổi ngày xưa vọng nói về…” (Nguyễn Đình Thi). Trong vô số tiếng vọng tới “Hôm nay và cả muôn đời mai sau”, có tiếng của một “buổi ngày xưa” khi một người phụ nữ Việt Nam đã vô cùng anh dũng hy sinh. (Thu Tứ)
Trần Đăng Khoa, “Về thăm cô Bưởi”
Về thăm cô Bưởi chiều nay Lúa reo vàng đất, mây bay trắng trời
Sông Kinh bên lở bên bồi Mái gianh nghiêng xuống bao đời vẫn xưa Mẹ già, một nắng hai mưa Rưng rưng mái tóc bạc phơ tháng ngày Lá vàng còn ở trên cây Nghe câu hát cũ dâng đầy hồn ta Mẹ ơi, xin mẹ đừng già Những ngày cơ cực đã qua lâu rồi Sông Kinh bên lở bên bồi Một người ngã xuống, bao người nảy sinh Mái gianh ơi hỡi mái gianh Ngấm bao mưa nắng mà thành quê hương Bóng cau vẫn ngả ngang vườn Lá tre gió vẫn thổi vương ngõ ngoài
Cô đi mấy chục năm rồi Bãi sông độ ấy, cát bồi đã xa Đồng lầy đầy lác cô qua Mấy mùa lúa đã trổ hoa thơm lừng Phi lao mát rượi bờ vùng Máy cày lật đất vật từng rãnh sâu Chẳng ai nguôi nỗi xưa đau Nỡ quên giọt máu thấm sâu đất này... Bờ ao hoa bụt lắt lay Hoa ơi có nhớ những ngày gian nan Cầu ao oan khuất bắc ngang Nơi đây gửi lại muôn vàn nhớ thương… Dù cô dừng lại giữa đường Cuộc đời như lúa thơm hương giữa đồng Cô như con sóng giữa sông Phù sa giữa đất, trăng trong giữa trời Bóng cô đi giữa triệu người Hôm nay và cả muôn đời mai sau... 1974
|
|