|
“Đường mới ta xây (…) dài hơn (…) đường sá đời xưa để lại”. Những số liệu về đường ấy bây giờ in đầy sách nghiên cứu lịch sử, chỉ cần đọc là biết. Nhưng biết đó chỉ là về “mặt” đường, cần phải đọc lại thơ văn của những người xây người đi thì mới biết con đường ở dưới bề sâu… Tác phẩm của “anh” rất có giá trị giúp hậu thế đi xa hơn kiến thức khô khan, đi tới được cảm nhận sâu sắc về sự việc phi thường đã xẩy ra, để từ đó biết trân trọng đúng mức lòng yêu nước tha thiết lạ lùng của những thế hệ người Việt Nam trước mình. (Thu Tứ)
P. T. Duật, “Gửi em, cô thanh niên xung phong”
Có lẽ nào anh lại mê em Một cô gái không nhìn rõ mặt Đại đội thanh niên đi lấp hố bom Áo em hình như trắng nhất
Người tinh nghịch là anh dễ thân Bởi vì thế có em đứng gần Em ở Thạch Kim sao lại lừa anh nói là Thạch Nhọn
Ðêm ranh mãnh ngăn cái nhìn đưa đón Em đóng cọc rào quanh hố bom Cái miệng em ngoa cho bạn cười giòn Tiếng Hà Tĩnh nghe buồn cười đáo để Anh lặng người như trôi trong tiếng ru Tranh thủ có ánh sáng đèn dù Anh vội nhìn em và bạn em khắp lượt Mọi người cũng tò mò nhìn anh Rồi bóng tối lại khép vào bóng tối Em ơi em, hãy nghe anh hỏi Xong đoạn đường này các em làm đâu? Anh đã tìm em, rất lâu, rất lâu Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm Sách giấy (?) mở tung trắng cả rừng chiều
Anh đã đi rất nhiều, rất nhiều Những con đường như tình yêu mới mẻ Ðất rất hồng và người rất trẻ Nhưng chẳng thấy em, cô gái ở Thạch Nhọn Thạch Kim
Những đội làm đường hành quân trong đêm Nào cuốc, nào choòng, xoong nồi xủng xoảng Rực rỡ mặt đất bình minh Hấp hối chân trời pháo sáng Ðường trong tim anh in những dấu chân
Chiếc võng bạt trên đường hành quân Anh đã buộc nhiều cây xoan cây ổi Lại đường mới và hàng nghìn cô gái Ở đâu em tinh nghịch của anh?
Bụi mù trời, mùa hanh Nước trắng khe, mùa lũ Ðêm rộng đêm dài là đêm không ngủ Em vẫn đi, đường vẫn liền đường
“Cạnh giếng nước có bom từ trường En không rửa, ngủ ngay chân lấm Ngày em phá nhiểu bom nổ chậm Ðêm nằm mơ nói mớ vang nhà…” Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa Thương em, thương em, thương em biết mấy
Dừng tay cuốc khi em ngoảnh lại Sẽ giật mình: đường mới ta xây Ðã có độ dài hơn cả độ dài Của đường sá đời xưa để lại (1)
Sẽ ra về bao nhiêu cô gái Một ngày mai đường sẽ đứng chơ vơ Ðể cho đời sau còn thấy ngẩn ngơ Trước những công trình ngoằn ngoèo trên mặt đất
Ơi em gái chưa một lần rõ mặt Có lẽ nào anh lại mê em Từ cái đêm “Thạch Nhọn Thạch Kim” Tên em đã thành tên chung anh gọi Em là cô thanh niên xung phong. Đức Thạch 1968
______ (1) Chỉ tính riêng ở Hà Tĩnh, số đường làm mới trong ba năm chống Mỹ cứu nước (1965-1967) bằng toàn bộ số đường của cả thế kỷ 19 cộng lại (tài liệu của tạp chí Học Tập).
|
|